โดย : นพ.นิวัฒน์ อรัญญาเกษมสุข
อยากทราบถึงการนับวันครบ กำหนดคลอด มีการนับอย่างไรคะ ?
การนับวันครบ กำหนดคลอด ทางการแพทย์ จะนับจากวันที่ประจำเดือนมาวันแรกของครั้งสุดท้ายที่เรียกว่า Last menstrual period หรือ LMP เป็นประวัติที่สูตินรีแพทย์ที่ทำหน้าที่รับ ฝากครรภ์ หรือดูแลครรภ์ต้องถาม คุณแม่ตั้งครรภ์ เป็นคำถามแรกๆ เนื่องจากเป็นวันที่คนไข้ส่วนใหญ่มักจะจำได้ แต่วันที่ตกไข่หรือไข่ตก ซึ่งมีความ แม่นยำในการคำนวนอายุครรภ์มากที่สุด ผู้หญิงส่วนใหญ่ไม่ทราบวันตกไข่ จึงจำเป็นต้องใช้วันที่ประจำเดือนมาครั้งสุดท้ายมาคำนวนแทน เพราะในรายที่รอบประจำเดือนสม่ำเสมอ รอบประจำเดือน(Interval)ประมาณ 28-30 วัน การตกไข่จะอยู่ประมาณวันที่ 14-15 ของรอบประจำเดือน การนับวันครบกำหนดคลอดจะนับจากวันที่ประจำเดือนมาวันแรกของครั้งสุดท้ายไป อีก 280 วัน หรือ 40 สัปดาห์ (แพทย์มักมีวิธีคำนวนโดยสูตร บวก 7 วัน ลบ 3 เดือน เช่น ถ้าประจำเดือนมาวันแรกของครั้งสุดท้าย วันที่ 10 กันยายน 2558 วันครบกำหนดคลอด จะอยู่ที่ วันที่ 17 มิถุนายน 2559) บางที่มีแผ่นกลมๆสำหรับหมุนดูวันครบกำหนดคลอด ซึ่งผลที่ออกมาใกล้เคียงกัน ปัจจุบันสะดวกยิ่งกว่าแต่ก่อน เพราะมีหลาย Application ที่ดาวน์โหลดมาใช้งานในการคำนวนได้แม่นยำและฟรีไม่เสียสตางค์ด้วย
เช่น ob wheel เพียงใส่ข้อมูลไม่ว่าจะเป็นวันที่ ประจำเดือน มาวันแรกของครั้งสุดท้าย หรือวันตกไข่ ก็สามารถคำนวนกำหนดคลอดออกมาได้อย่างแม่นยำ รวดเร็ว อีกอย่างหนึ่งเกี่ยวกับอายุครรภ์ ที่หลายๆคนเข้าใจผิด คิดว่ากำหนดคลอด 40 สัปดาห์ หรือ 280 วัน ถ้าใครที่คลอดก่อนวันนี้ คิดว่าเป็นการคลอดก่อนกำหนด ซึ่งจริงๆแล้วไม่ใช่นะครับ อายุครรภ์ครบกำหนดคลอดเริ่มที่อายุครรภ์ 37 สัปดาห์เต็ม หรือ 259 วัน นับจากวันแรกของประจำเดือนครั้งสุดท้าย (LMP) ดังนั้นอายุครรภ์ระหว่างอายุครรภ์ 37-40 สัปดาห์ คือครรภ์ครบกำหนด การคลอดก่อน 37 สัปดาห์ คือ การคลอดก่อนกำหนด แต่ถ้าคลอดหลัง 40 สัปดาห์ขึ้นไป ถือว่าอายุครรภ์เกินกำหนด ดังนั้นในรายที่วางแผนสำหรับการผ่าตัดคลอดมักจะนัดที่อายุครรภ์ 37- 38 สัปดาห์เพราะเป็นช่วงที่ทารกมีพัฒนาการของปอดสมบูรณ์เต็มที่ ไม่รอไปจนถึงอายุครรภ์ 40 สัปดาห์ซึ่งเป็นช่วงที่มีความเสื่อมของรก และการลดลงของน้ำคร่ำ ซึ่งอาจเกิดอันตรายต่อทารกได้