ดูแลสุขภาพแม่หลังคลอด

            การดูแลสุขภาพร่างกายหลังคลอดลูก เป็นเรื่องที่จำเป็นมากพอๆ กับช่วงที่กำลังตั้งครรภ์ เพราะร่างกายมีการเสียสมดุลที่เกิดจากการปรับเปลี่ยนขึ้นๆ ลงๆ ของระดับฮอร์โมนภายในร่างกาย ดังนั้นการดูแลร่างกายหลังคลอดจึงเป็นเรื่องที่ต้องใส่ใจดูแลอย่างต่อเนื่องทันทีหลังคลอดลูกมาใหม่ๆ
      • การรักษาความสะอาด คุณแม่ที่คลอดปกติแบบธรรมชาติสามารถอาบน้ำได้ตามปกติ และควรทำความสะอาดแผลฝีเย็บด้วยสบู่และน้ำสะอาด ใช้น้ำอุ่นเพื่อช่วยบรรเทาอาการเจ็บบริเวณแผล และเป็นการกระตุ้นให้มีการไหลเวียนของโลหิตช่วยให้แผลหายเร็ว ซับแผลให้แห้งด้วยผ้าสะอาดและเปลี่ยนใส่ผ้าอนามัยทุก 3-4 ชั่วโมง เพื่อป้องกันการติดเชื้อเข้าสู่โพรงมดลูก
     • อาหาร คุณแม่หลังคลอดควรรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ให้ครบ 5 หมู่ ควรเน้นอาหารประเภทโปรตีนสูง ได้แก่ นม อย่างน้อยวันละ 2-3 แก้ว เนื้อสัตว์ชนิดต่างๆ รวมทั้งผักผลไม้ ดื่มน้ำสะอาดให้เพียงพอต่อความต้องการของร่างกาย หลีกเลี่ยงอาหารประเภทไขมัน แป้ง ของหวาน เพราะจะทำให้น้ำหนักคุณแม่เพิ่มขึ้นได้ ที่สำคัญควรงดอาหารรสจัด อาหารหมักดอง น้ำชา กาแฟ เครื่องดื่มที่ผสมแอลกอฮอล์ ยาขับน้ำคาวปลา หรือยาดองเหล้า
      - การพักผ่อน คุณแม่หลังคลอดควรที่จะพักผ่อนนอนหลับในช่วงเวลากลางคืนให้ได้ 6-8 ชั่วโมง และ 1/2 – 1 ชั่วโมงในเวลากลางวัน คุณแม่หลังคลอด 6 สัปดาห์ ไม่ควรที่จะทำงานหนัก เช่น การยกของ แบกหาม เพราะจะมีผลกระทบต่ออวัยวะช่วงอุ้งเชิงกรานและแผลฝีเย็บ
      - กิจวัตรประจำวัน คุณแม่หลังคลอดควรที่จะมีการบริหารร่างกายบ้าง เพื่อให้ร่างกายได้รู้สึกสดชื่นกระปรี้กระเปร่าอยู่ตลอดเวลา การอาบน้ำสระผมสามารถทำได้ตามปกติ และที่สำคัญควรที่จะอยู่ในสถานที่ที่อากาศถ่ายเทได้สะดวก โล่งโปร่งสบาย
      - การมีเพศสัมพันธ์ คุณแม่หลังคลอดอาจมีข้อสงสัยว่าแล้วจะมีเพศสัมพันธ์กับสามีได้เมื่อไหร่ การมีเพศสัมพันธ์หลังคลอดควรที่จะงดเว้นไปก่อนรอให้ได้สัก 6 สัปดาห์ จะดีที่สุดเพราะความพร้อมของร่างกายกลับเข้ามาเป็นปกติแล้ว และช่วงหลังคลอดได้ 6 สัปดาห์ไปแล้ว ไข่จะเริ่มตก หากยังไม่พร้อมที่จะมีลูกอีกคน ก็ควรที่จะมีการคุมกำเนิดไว้ก่อน
      - อาการผิดปกติที่ต้องไปโรงพยาบาล คุณแม่หลังคลอดใหม่ๆ หากมีอาการ มีไข้ ปวดศีรษะ ตาพร่ามัว เต้านมหรือบริเวณแผลฝีเย็บมีการอักเสบขึ้นมา น้ำคาวปลามีกลิ่นผิดปกติหรือออกมามีสีแดงสดและมาในปริมาณมาก ระดูมีกลิ่นมีการคันร่วมด้วย และปัสสาวะแสบขัด ควรที่จะมาพบแพทย์ทันที
      - การตรวจหลังคลอด เป็นการตรวจภายในหลังคลอดเพื่อตรวจมดลูก และตรวจมะเร็งปากมดลูก คุณแม่หลังคลอดควรได้รับการตรวจกันทุกคน
      - ผ้ารัดหน้าท้อง โดยส่วนใหญ่คุณแม่หลังคลอดจะได้รับอุปกรณ์เสริมอย่างผ้ารัดหน้าท้องกลับมาบ้านด้วย การใส่ก็เพื่อพยุงหน้าท้องเวลาเคลื่อนไหว(ไม่จำเป็นต้องใส่ตลอดเวลา) ควนใส่บริเวณช่วงสะโพกบน เวลานอนตอนกลางคืนก็ให้ถอดออก
เพศสัมพันธ์ที่ดีหลังคลอด
      - ใช้ครีมหล่อลื่น ในระยะหลังคลอดระดับฮอร์โมนจะลดลงมาก ทำให้ช่องคลอดแห้ง การใช้ครีมช่วยในการหล่อลื่นจะช่วยลดความเจ็บที่เกิดจากการระคายเคืองในการร่วมเพศได้