การฝึกลูกให้หัดขับถ่ายได้เอง

การฝึกลูกน้อยและเสริมสร้างลักษณะนิสัยต่างๆ ให้เด็กตั้งแต่เล็กๆ จะส่งผลดีในระยะยาว เช่น การเตรียมความพร้อมในการขับถ่ายสำหรับลูกในวัยเด็กเล็ก จะเป็นการเสริมสร้างพื้นฐานสุขลักษณะ นิสัยที่ดีในการใช้ชีวิตของลูก ดังนั้น การฝึกหัดและฝึกฝนให้ ลูกรู้จักขับถ่ายให้ถูกที่ถูกเวลา จึงเป็นสิ่งจำเป็นที่คุณพ่อคุณแม่ควรที่จะใส่ใจค่ะ

ธรรมชาติ เรื่องการขับถ่าย

     เนื่องจากระบบประสาทสัมผัส การควบคุมระบบขับถ่ายของเด็กวัยเด็กเล็ก อาศัยความพร้อมของกล้ามเนื้อหูรูด และสมองส่วนที่ควบคุมระบบประสาทสัมผัสเป็นตัวสั่งงาน เพื่อควบคุมการขับถ่ายที่สมบูรณ์ จึงสังเกตได้ว่า หลังดูดนมเสร็จ 5-10 นาที หรือเมื่อลำไส้ส่วนทวารหนักมีของเต็ม จะเกิดการกระตุ้นของทางเดินอาหาร ทำให้ลำไส้มีการเคลื่อนไหว ปล่อยอุจจาระออกมา

     การฝึกลูกน้อยเรื่องการขับถ่าย จึงต้องทำในระยะเวลาที่เหมาะสม รอเวลาให้ลูกรู้จักบังคับควบคุมการขับถ่าย สามารถสื่อสารกับคุณพ่อคุณแม่ได้ว่าต้องการขับถ่ายและช่วยเหลือตัวเองได้ เช่น ถอดและใส่กางเกง เพราะจะช่วยให้การฝึกประสบความสำเร็จง่ายขึ้น ซึ่งช่วงวัยที่เหมาะสมที่สุด คือช่วงอายุ 1 ขวบครึ่งจนถึง 2-3 ขวบค่ะ

เทคนิคเตรียมความพร้อม

• เลือกขนาดของกระโถนที่มีขนาดพอดี เมื่อเด็กนั่งแล้วสามารถวางเท้ากับพื้น ได้สบาย แข็งแรง ทนทาน
• เตรียมกระโถนเด็กเอาไว้ จับลูกนั่งกระโถนหลังลูกดื่มนมมื้อเช้า 5-10 นาที ได้ตั้งแต่ลูกอายุ 7-9 เดือน ซึ่งเป็นช่วงที่ลูกเริ่มนั่งได้แล้ว
• คอยสังเกตลูกว่า ถ้าลูกยืนนิ่ง ตัวสั่นเล็กน้อย หรือทำท่าขนลุก นั่นแสดงว่า เขาปวดอึ ควรบอกลูกว่าลูกปวดอึ แล้วพาไปส้วม หรือนั่งกระโถน
• ฝึกอย่างสม่ำเสมอจะทำให้ลูกคุ้นเคย รู้จักการนั่งกระโถนและการถ่ายอุจจาระ ในกระโถน
• หากลูกไม่พร้อมก็ไม่ควรเร่งรัดหรือบังคับ เพราะจะทำให้เด็กเกิดอาการต่อต้าน และกลายเป็นโรคท้องผูกเรื้อรังได้ ควรรอให้ลูกพร้อมเสียก่อนแล้วจึงค่อยเริ่ม ฝึกใหม่ ระยะเวลาที่เหมาะสมที่สุดก็คือ 18-24 เดือน เพราะในช่วงนี้เด็กจะเริ่มรู้สึกได้เองเมื่อต้องการจะถ่ายอุจจาระ
• เมื่อลูกทำได้และประสบความสำเร็จ ก็จะเกิดความภาคภูมิใจและสร้างความเชื่อมั่นในตัวเองอีกด้วยค่ะ การชมเชยเมื่อเด็กขับถ่ายตามเวลา จะช่วยให้เด็กมีพฤติกรรมการขับถ่ายที่ดี

     ที่สำคัญต้องไม่ลืมใส่ใจและดูแล ในเรื่องอาหารการกิน ฝึกให้ลูกกินผักและผลไม้ ตั้งแต่เริ่มมื้ออาหารเสริม เพราะอาหารเป็นส่วนสำคัญที่สุดที่ส่งผลต่อการขับถ่ายของลูกน้อย

     นอกจากวิธีปฏิบัติในการเตรียมพร้อมเรื่องการขับถ่ายให้ลูกแล้ว การแสดงออกของคุณพ่อและคุณแม่ก็เป็นสิ่งสำคัญ ส่งผลต่อพฤติกรรมการขับถ่ายของลูก ที่ไม่ควรทำเลยคือ 

• แสดงอาการรังเกียจปัสสาวะและอุจจาระ หรือแสดงความกังวลให้ลูกเห็น และไม่ควรตีหรือดุว่า เมื่อลูกทำเปื้อน
• เปรียบเทียบเรื่องนี้กับเด็กอื่น เพราะเด็กแต่ละคนมีพฤติกรรมการขับถ่ายที่แตกต่างกัน

ขอขอบคุณ: นิตยสาร Mother&Care
เรียบเรียงโดย : ทีมงานพัฒนาการเด็ก.com