12 วิตามิน...สร้างสุขปลุก EQ/ดร.นพ.ยุทธนา ภาระนันท์
อย่างไหนจะสร้างสุขได้มากกว่ากัน ระหว่าง ความรู้ กับ ความเข้าใจ
คมคิด: บุคคลที่โกรธช้าก็มีความเข้าใจมาก แต่บุคคลที่โมโหเร็วก็ยกย่องความโง่
(Adapted from Proverbs 14:29, 2012)
Q: แม้สถานการณ์ขัดแย้งทางการเมืองจะยังไม่จบลงง่ายๆ แต่ผมอยากให้เดือนธันวา เป็นเดือนแห่งความสุข เพื่อถวายแด่พ่อหลวงของเรา ในภาคประชาชน เราแต่ละคนจะทำอย่างไรได้บ้างครับคุณหมอ
หมอยุทธนา : ผมเห็นด้วยครับ ผมเองก็ได้เสนอแนวคิด “อหิงสา” ให้แก่หลายคนซึ่งสามารถปฏิบัติได้เป็นรายบุคคล โดยเราแต่ละคนสำรวจและพัฒนา 5 องค์ประกอบของอหิงสา ได้แก่ ความรัก, ความอดทน, ความกล้าหาญ, ความบริสุทธิ์ และความซื่อสัตย์
ครั้งหนึ่ง ผมไปบรรยายเรื่อง “EQ…หัวใจแห่งพลังทีมสร้างสุข” ก็ย้ำเสมอว่าความสุขสร้างได้โดยเริ่มต้นที่ “ความรัก” แสดงออกเป็น “ปฏิบัติต่อผู้อื่น อย่างที่ท่านปรารถนาให้เขาปฏิบัติต่อท่าน” สำหรับเดือนธันวา ผมมองว่าเป็นเดือนแห่งการให้ (เหมือนดั่งในหลวง...พ่อแบบแห่งผู้ให้) และทุกครั้งที่เราให้ออกไป ความสุขก็บังเกิดขึ้น หรืออาจมองในระดับสากลว่า เดือนธันวา มีเทศกาลคริสต์มาสที่ฉลองการประสูติของพระเยซูผู้ให้ความรักและเสียสละชีวิตของพระองค์เพื่อไถ่บาปเราแต่ละคน ทำให้เกิดการหลุดพ้นจากเคราะห์กรรมเวร และนำมาซึ่งความสุข
หรือในทางจิตวิทยาเชิงบวก เพื่อสร้างสุขในเดือนนี้มากยิ่งขึ้น อาจใช้ 12 วิตามินแก้อาการพร่อง EQ ไปด้วยยิ่งดี เพราะEQ (Emotional quotient) หรือความฉลาดทางอารมณ์จะช่วยให้เรารู้จักบริหารอารมณ์เชิงลบและสร้างแรงบันดาลใจตลอดจนสร้างสัมพันธภาพที่ดีกับคนรอบข้างได้ วันนี้ ให้เรามาเติมเต็ม EQ โดยสำรวจอาการพร่องอีคิวด้วยกันก่อน (Adapted from Hein, Steve. 1999)
แบบสำรวจ 12 อาการพร่อง EQ (EQ Deficiency Check) (กรุณาศึกษาเพิ่มเติมที่ www.HowAreYou.co.th)
บรรยากาศการทำงานช่วงที่ผ่านมา ท่านพบอาการเหล่านี้ บ้างหรือไม่? (กรุณา√หน้าข้อตามจริง)
1.มักวิพากษ์วิจารณ์เมื่อไม่พอใจ
2.ไม่รู้ว่าทำไมจึงคิด รู้สึกเช่นนั้น
3.คำพูดมักตำหนิ ปรักปรำผู้อื่น
4.ชอบวิเคราะห์ จนละเลยความรู้สึก
5.มักด่วนสรุป ทึกทักเอาเอง
6.มักหงุดหงิด พูดให้คนอื่นเจ็บ
7.สิ่งที่พูด กับ ทำ ไม่ตรงกัน
8.เปิดเผยความรู้สึกที่แท้จริงไม่ได้
9.ไม่ใส่ใจว่า คนอื่นจะรู้สึกอย่างไร
10.ไม่เปิดกว้างต่อความเห็นที่แตกต่าง
11.เพลิดเพลินกับการแสดงความคิดเห็นของตน โดยไม่สนใจฟังผู้อื่น
12.มักอ่อนไหวกับคำพูดคน ให้อภัยได้ยาก
แปลผลและข้อเสนอแนะ: ยิ่งมีมาก ยิ่งแสดงว่ามีอาการพร่อง EQ มาก ซึ่งจะส่งผลกระทบต่อประสิทธิภาพการทำงานเป็นทีมตามมา เพื่อพัฒนาในเรื่องนี้ ผมมีหลักสูตรแนะนำ ได้แก่ มุ่งผลสัมฤทธิ์ที่เหนือชั้น...ด้วยพลัง 7 Habits Team, สู่ความเป็นเลิศ...ด้วยพลังทีมคิดบวก (Positive thinking team), EQ…หัวใจแห่งพลังทีมสร้างสุข
อนึ่ง เพื่อเป็นแนวทางสร้างสุขในเบื้องต้นผมขอเสนอ 12 วิตามินแก้อาการพร่องEQ ซึงแต่ละข้อจะแก้ไขอาการในข้อที่ตรงกัน ดังนี้...
1.สัมผัสและคลี่คลายอารมณ์ตนเองเป็น
2.รู้เท่าทันและเปลี่ยนคิดลบให้บวกได้
3.ฝึกมองเห็นส่วนดีของผู้อื่นเสมอ
4.เข้าใจผู้อื่นทั้งเหตุผลและอารมณ์
5.ฟังหูไว้หู เป็นธรรมทุกฝ่าย
6.มองโลกแง่ดี เข้าใจคน ไม่ถูกอารมณ์ครอบงำ
7.มีสติ รู้ตัว ทั้งอารมณ์ ความคิด คำพูด การกระทำ
8.รู้สึกเป็นธรรมชาติเมื่อพูดเกี่ยวกับความรู้สึกของตน
9.คำนึงถึงผลกระทบที่จะมีต่อผู้อื่น
10.ถ่อมใจ เรียนรู้ แม้เป็นความเห็นที่แปลกออกไป
11.พร้อมรับฟัง แม้เรื่องที่ตนไม่สนใจนักก็ตาม
12.ไม่ถือโกรธ รู้จักให้อภัย
“ผู้ที่ปกครองจิตใจของตนเองได้ ก็ดีกว่าผู้ที่ตีเมืองได้” ท่านเห็นด้วยหรือไม่? ขอขอบคุณภาพประกอบและบทความ : momchannel |